مکانیابی بهینه جایگاه های سوخت گاز طبیعی فشرده (cng) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) (مطالعه موردی: شهر تبریز)

شبکه جایگاه های سوخت رسانی از جمله اجزاء خدمات شهری هستند که به عنوان تأمین کننده سوخت وسایل نقلیه موتوری از جمله ناوگان حمل و نقل شهری عمل نموده و به نوبه خود از لحاظ ملاحظات ترافیکی، شهرسازی، ایمنی و زیست محیطی دارای اهمیت می باشند. در این میان هزینه های بالای استحصال و آلودگی های زیست محیطی ناشی از مصرف سوخت های فسیلی مایع، موجب گرایش بیشتر به سمت استفاده از سوخت هایی با محتوای کربن کمتر نظیر گاز طبیعی فشرده cng)) شده است. بر این اساس تعیین مکان مناسب استقرار جایگاه های سوخت گاز طبیعی فشرده با توجه به وجود شبکه گسترده توزیع گاز در سطح کشور و افزایش وسایط نقلیه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. تا به امروز تعیین مکان مناسب برای احداث جایگاه های سوخت رسانی به صورت تجربی بوده لذا در این تحقیق سعی شده است تا برای مکانیابی جایگاه های سوخت گاز طبیعی فشرده شیوه ای نوین و سیتماتیک بر اساس سیستم اطلاعات جغرافیایی و ارزیابی تصمیم گیری چند معیاری با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) ارائه گردد. در این روش ضمن شناسایی و ارزیابی پارامترهای موثر بر مکانیابی بهینه جایگاه های cng با در نظر گرفتن معیارهای مورد نظر از جمله خصوصیات انسانی، کالبدی و مکانی شهر تبریز، عوامل دسترسی و کاربری های ناسازگار، به هر یک از معیارها متناسب با اهمیت و ارزشی که دارند وزن مناسبی تعلق گرفت و در نهایت 9 سایت در خیابان های 22 بهمن، امام خمینی، شهید باکری، توانیر جنوبی، ولیعصر، بلوار کارگر، بلوار ملت، بلوار قائم و خیابان سلیمان خاطر بر مبنای تطبیق نقشه مکان های درجه بندی شده برای احداث جایگاه های سوخت رسانی cng به روش ahp با استفاده از نقشه کاربری اراضی و با در نظر گرفتن کاربری های سازگار از جمله اراضی بایر و نیز خطوط دسترسی شهر تبریز مکان هایی پیشنهاد شده است. مکانیابی بهینه جایگاه های سوخت رسانی گاز طبیعی دستاوردهای ارزشمندی نظیر کاهش زمان و طول سفرهای سوخت گیری، عدم تشکیل گره های ترافیکی و صف های طویل در محل جایگاه ها و دسترسی مناسب به محل جایگاه های سوخت رسانی را در پی خواهد داشت.